เราจะรู้ได้อย่างไรว่านี่คือคนหรือแมวปลอมตัวมา
ในอดีตกาลเมื่อโลกแห่งวิทยาศาสตร์ยังไม่ได้เริ่มต้น มีผู้คนมากมายกล่าวว่าพบเห็นแมวประหลาดที่ยืนสองขาบ้าง ถือโคมไฟเดินไปมาในที่ห่างไกลบ้าง บ้างก็ว่าพวกนี้เป็นปิศาจที่ชอบทำร้ายมนุษย์และแปลงกายเป็นคนเพื่อหลอกลวงต่างๆ นี่คือตำนานของภูตแมวมีชื่อว่า “บาเกะเนโกะ” (Bakeneko) ที่หากแปลตรงตัวจากภาษาญี่ปุ่นแล้วจะแปลว่า “แมวที่เปลี่ยนร่างได้” หรือจะเรียกว่าเป็น “แมวปิศาจ” ก็ได้
สาเหตุที่ภูตบาเกะเนโกะได้รับชื่อนี้มานั้น มาจากการที่มันสามารถเปลี่ยนร่างหรือปลอมตัวได้นั่นเอง จริงๆ แล้วในตอนแรกบาเกะเนโกะก็คือแมวปกติทั่วไป แต่เมื่อสะสมพลังจนมีอายุมากขึ้น ก็จะสามารถกลายเป็นบาเกะเนโกะได้ อายุขัยของแมวที่จะกลายเป็นบาเกะเนโกะอยู่ที่ประมาณ 12-13 ปี แต่ก็อาจต่างกันตามความเชื่อของแต่ละท้องถิ่น
แต่การที่แมวกลายเป็นบาเกะเนโกะดูจะไม่ใช่เป็นเรื่องที่ดีเท่าไร เนื่องจากการเปลี่ยนร่างหรือปลอมตัวที่ว่านั้น บางครั้งเป็นการแปลงร่างเพื่อหาเหยื่อ ซึ่งสามารถเป็นได้ตั้งแต่สัตว์ตัวเล็กๆ ไปจนถึงมนุษย์เลยทีเดียว บ้างก็เล่าว่าบาเกะเนโกะนั้นสามารถกินเจ้าของของตนเข้าไปเพื่อสวมรอยเป็นมนุษย์คนนั้นแทนรวมถึงเรียนรู้การพูดภาษาคนเพื่อออกหาเหยื่อคนต่อไปได้ด้วย แต่ถึงจะกลายร่างเป็นคนได้ ทว่าบาเกะเนโกะก็ยังมีจุดสังเกตได้อยู่ดี เช่น การสวมผ้าไว้บนหัว หรือขณะที่อยู่ในร่างแมวก็จะเป็นแมวที่หางยาวเป็นพิเศษ บางตัวอาจเห็นลูกไฟอยู่ที่ปลายหางได้ หรือเป็นแมวที่สามารถเดินสองขาหลังแบบคนได้ เป็นต้น
จากความเชื่อที่ว่าบาเกะเนโกะนั้นมักจะมีหางที่ยาว จึงนำมาสู่ความนิยมของชาวญี่ปุ่นที่จะทำการตัดหางแมวในอดีตหรือเลือกเลี้ยงแมวที่มีหางสั้นมากกว่า และนำมาซึ่งการเพาะพันธุ์แมวที่มีลักษณะหางสั้นที่เรามักคุ้นกันในนาม Japanese Bobtail นั่นเอง
หลักฐานการมีอยู่ของบาเกะเนโกะนั้นมีให้เห็นตามภาพวาดหรือในงานศิลปะต่างๆ รวมไปถึงงานศิลปะที่เกี่ยวกับแมวมากมายของญี่ปุ่น เชื่อกันว่าญี่ปุ่นเป็นประเทศที่นิยมเลี้ยงแมวมานาน ความผูกพันต่างๆ จึงก่อให้เกิดความเชื่อที่เกี่ยวข้องกับแมวขึ้นมา รวมไปถึงตำนานต่างๆ ก็มีตำนานหลายเรื่องก็เล่าถึงซามูไรถูกทำร้ายโดยบาเกะเนโกะที่เคยเป็นแมวของศัตรู ซึ่งก็ไม่มีใครทราบได้อย่างแท้จริงว่านั่นคือฝีมือแมวหรือคนกันแน่ หรือจะเป็นเพียงเรื่องเล่าเพื่อสร้างความน่าเกรงขามของซามูไรผู้ที่เอาชนะปิศาจได้จึงอาจต้องฟังหูไว้หูกันซักหน่อย
อีกเรื่องหนึ่งที่เรารู้สึกว่าสนใจคือในสมัยก่อนแมวอาจจะไม่มีอายุยืนยาวนักเนื่องจากยังไม่มีการพัฒนาความรู้ด้านสัตวแพทย์ขึ้นมา ทำให้แมวอายุ 12-13 ปี ก็ถูกมองว่ามีอายุนานพอเป็นบาเกะเนโกะได้แล้ว แต่ถ้าในสมัยนี้การที่แมวอายุมากกว่า 12 ปี เป็นเรื่องที่พบได้โดยทั่วไป เรียกได้ว่าถ้าตำนานเป็นจริงตอนนี้คงมีแมวเป็นบาเกะเนโกะกันจำนวนไม่น้อยเลยทีเดียว
